نارسایی دریچه آئورت قلب، به معنای اختلال در عملکرد دریچه آئورت به گشاد شدن یا ضعیف شدن این دریچه و در نتیجه بازگشت خون به سمت عقب و به داخل بطن چپ قلب می‌باشد. مهم ترین حالت نارسایی دریچه آئورت زمانی است که نارسایی بر اثر عفونت و سوراخ شدن برگچه‌های (یا لت‌ها) دریچه ایجاد شده باشد.
ممکن است شخصی به نارسایی دریچه قلب مبتلا باشد اما تا سالها علائمی بروز ندهد. علائم زمانی بروز می‌کنند که بطن چپ بزرگ می‌شود. به این دلیل که خون در بطن چپ برگشت می‌کند، عضلات آن مجبور به کار بیشتر برای بازگرداندن جریان خون هستند و به همین دلیل بطن چپ بزرگ می‌شود و موجب می‌شود مایع بیشتری در آن انباشته شود.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#f4cbcb”]
آیا شما در خطر ابتلا به نارسایی آئورت هستید؟
در صورتی که یکی از بیماری‌ها یا مشکلات زیر را در گذشته داشته‌اید، بیشتر در معرض خطر ابتلا به نارسایی آئورت هستید:
- آسیب‌های دریچه‌ی آئورت: برخی از بیماری‌ها مانند آندوکارتیت یا تب روماتیسمی ( در اثر تب روماتیسمی آسیبی دائمی به دریچه‌های قلب و روماتیسم قلبی بوجود می آید ) می‌تواند موجب التهاب و آسیب رسیدن به دریچه قلب و نارسایی آن شود. برخی بیماری‌ها نیز موجب تنگ شدن دریچه‌ی آئورت می‌شوند.
- فشار خون بالا
- ابتلا به بیماری‌های مادرزادی دریچه‌های قلب
- سایر بیماری‌ها: برخی از بیماری‌ها مانند سندرم مارفان و اسپوندلیت آنکیلوزان (بیماری مفصلی مزمن و خود ایمنی) می‌تواند موجب گشاد شدن دریچه خون و بازگشت خون به قلب از طریق دریچه آئورت شود.
- سن: با بالا رفتن سن و از دوره‌ی میانسالی به بعد، برخی از بیماری‌های دریچه ای قلب و نارسایی دریچه‌ها بر اثر روند طبیعی تحلیل رفتن اعضای بدن، ایجاد می‌شوند.[/alert]
علائم و نشانه‌های نارسایی دریچه آئورت
بیماری نارسایی دریچه آئورت معمولا تا سالها علائمی ندارد. علائم ممکن است به تدریج یا به طور ناگهانی بروز کنند و شامل موارد زیر می‌شود :
- ضربان محکم و با شدت قلب
- درد قفسه سینه که مشابه با درد آنژین صدری است (این نشانه نادر است)
- خستگی مفرط
- ضعف و از حال رفتن
- تپش قلب
- تنگی نفس
- ورم پاها و شکم
- ضربان نامنظم یا بسیار سریع قلب
- احساس ضعف و خستگی بعد از فعالیت فیزیکی
علت‌ها و دلایل نارسایی دریچه آئورت
هر مشکل و بیماری که مانع بسته شدن کامل دریچه‌ی آئورت شود، می‌تواند منجر به بیماری نارسایی آئورت شود. وقتی دریچه‌ی آئورت به طور کامل بسته نشود، با هربار تپش قلب مقداری خون به داخل قلب بازگشت می‌کند. این حالت، قلب را وادار می‌کند که با شدت بیشتری بتپد تا خون را با فشار بیشتری به بیرون پمپاژ کند. رفته رفته دهلیز چپ قلب دچار اتساع می‌شود و قلب با قدرت زیادی می‌تپد و شخص ضربان محکم قلب خود را حس می‌کند و با گذشت زمان، به علت بازگشت خون به قلب، قلب قادر نخواهد بودن به میزان کافی خون به بدن پمپاژ کند.
در گذشته ابتلا به تب روماتیسمی، مهمترین عامل ابتلا به نارسایی دریچه آئورت بود، اما از آنجایی که با مصرف آنتی بیوتیک‌ها، ابتلا به تب روماتیسمی کاهش یافته است، امروزه معمولا عوامل دیگری غیر از تب رماتیسمی باعث بروز نارسایی دریچه آئورت می‌شوند. این عوامل عبارتند از:
- ابتلا به اسپوندلیت آنکیلوزان (بیماری مفصلی مزمن و خود ایمنی)
- پارگی داخلی و دولایه شدن رگ آئورت (دایسکشن آئورت)
- اختلالات مادرزادی دریچه‌های قلب
- اندوکاردیت(عفونت در سطح داخلی قلب)
- فشار خون بالا
- سندرم مارفان
- سندرم رایتر (آرتروز واکنشی)
- سفلیس
- بیماری لوپوس
نارسایی دریچه آئورت بیشتر از همه درمیان مردان بین 30 تا 60 سال شایع است.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#f4cbcb”]
عوارض احتمالی نارسایی آئورت چیست؟
- نارسایی قلبی: نارسایی قلب می‌تواند وضعیت خطرناک و جدی برای بیمار ایجاد کند. برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد نارسایی قلبی اینجا کلیک کنید.
- اندوکارتیت (عفونت دریچه‌ی قلبی): البته این مورد یکی از عوارض غیر معمول نارسایی دریچه قلب است. در صورتی که این بیماری به خوبی درمان نشود می‌تواند وضعیت جدی و خطرناکی برای بیمار ایجاد کند.[/alert]
تشخیص نارسایی دریچه آئورت
در ابتدا با انجام معاینه ممکن است پزشک بتواند صدای غیرطبیعی قلب را با دستگاه استتوسکوپ تشخیص دهد. صداهای غیر طبیعی قلب بر اثر جریان غیر طبیعی خون در دریچه‌های قلب ایجاد می‌شود. صدایی که به علت نارسایی دریچه آئورت ایجاد می‌شود، صدای خاصی است که پزشک آن را می‌شناسد و می‌تواند تشخیص دهد. گاهی اوقات ممکن است بدون داشتن علائم شدید نارسایی دریچه آئورت و تنها برای انجام چکاپ‌های روتین به پزشک مراجعه کنید و پزشک با شنیدن صدای قلب شما متوجه وجود این بیماری شود.
گرفتن نوار قلبی نیز می‌تواند ضخیم شدن بطن چپ (که بر اثر نارسایی دریچه آئورت ایجاد می‌شود) را تشخیص دهد.
انجام رادیوگرافی قلب نیز می‌تواند تشخیص پزشک مبنی بر نارسایی دریچه آئورت را به طور قطع تایید یا رد کند.
روش‌های درمان نارسایی آئورت
در صورتی که پزشک تشخیص دهد که میزان بازگشت خون به قلب زیاد نیست و علائم شما نیز خفیف هستند، ممکن است نیازی به درمان نباشد. در صورتی که علائم بیماری نارسایی دریچه آئورت یا عوارض آن بروز کردند، می‌توان از داروهای مختلفی برای بهبود علائم بیماری استفاده کرد و در صورتی که علائم بهبود نیافتند و شدت پیدا کردند ممکن است نیاز به انجام جراحی باشد.
دارودرمانی
در صورتی که بر اثر نارسایی دریچه آئورت، شخص دچار علائم نارسایی قلبی شود، داروهایی برای بهبود این علائم تجویز می‌شوند که عبارتند از:
- داروهای ادرار آور یا دیورتیک‌ها: این داروها معمولا برای کنترل فشار خون و گاها برای بهبود علائم نارسایی قلب مانند تنگی نفس تجویز می‌شوند. ابتلا به نارسایی قلبی موجب تجمع آب و خون اضافی در ریه‌ها و اعضای بدن می‌شود. این داروها با اثر بر روی کلیه‌ها موجب افزایش حجم ادرار می‌شوند و با این کار موجب تخلیه آب و خون اضافی جمع شده در ریه‌ها و سایر اعضای بدن می‌شوند و بدین ترتیب علائم ناشی از نارسایی قلبی را بهبود می‌بخشند.
- مهار کننده‌های ACE(مهار کننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین): این داروها موجب شل شدن و انبساط عروق می‌شوند و پمپاژ قوی قلب را درمان می‌کنند.
جراحی
روش‌های جراحی عبارتند از بازسازی دریچه قلب و تعویض دریچه قلب. دریچه قلب را می‌توان با یک بافت طبیعی یا با یک دریچه‌ی مصنوعی عوض کرد. دریچه‌های مصنوعی قلب از موادی مانند تیتانیوم ساخته شده‌اند که بدن با آن‌ها سازگار است و به آن واکنش نشان نمی‌دهد. دریچه‌های طبیعی نیز از بدن حیوانات گرفته می‌شود. جراح با توجه به شرایط شما، به شما خواهد گفت که کدام روش برای شما مناسب تر است. انجام جراحی می‌تواند تاثیر بسیار چشم گیری در بهبودی افرادی با نارسایی شدید دریچه آئورت داشته باشد. در صورتی که قبل از وارد شدن آسیب شدید به قلب، این عمل انجام شود، نتایج آن بسیار بهتر خواهند بود.
مصرف آنتی بیوتیک برای پیشگیری از تب روماتیسمی
در افرادی که به بیماری‌های دریچه‌ای قلب مبتلا هستند، برای پیشگیری از ابتلا به تب روماتیسمی و اندوکاردیت، قبل از انجام هر گونه درمان دندانپزشکی و سایر جراحی‌ها، مصرف آنتی بیوتیک تجویز می‌شود. البته توصیه سازمان بهداشت این است که بیمار تنها در صورتی آنتی بیوتیک مصرف کند که در زمان انجام جراحی یا درمان دندانپزشکی، به عفونت مبتلا است.
رعایت بهداشت دهان و دندان
اندوکاردیت یکی از عوامل اصلی ابتلا به بیماری دریچه ای قلب است و رعایت بهداشت دهان و دندان برای پیگیری از ابتلا به اندوکارتیت بسیار اهمیت دارد. در صورتی که در معرض خطر ابتلا به اندوکاردیت هستید، لازم است به بهداشت دهان و دندان اهمیت ویژه ای بدهید و مشکلاتی مانند آبسه یا بیماری لثه را نادیده نگیرید. این مشکلات می‌توانند باعث راه پیدا کردن میکروب‌ها به جریان خون شوند.
پیشگیری از نارسایی دریچه آئورت
مهمترین عامل در پیشگیری از نارسایی دریچه آئورت کنترل فشار خون است.
